Cześć witajcie w moim nowym wpisie. Tym razem poruszę tematu upadłości konsumenckiej. Jeśli przeczytaliście wszystkie nasze wpisy na blogu dotyczące inteligencji finansowej i inwestowania to generalnie upadłość konsumencka nie powinna was dotyczyć.
Bo ciężko jest ogłosić upadłość konsumencką gdy nie ma się długów oraz posiada się nadwyżki finansowe zainwestowane bądź bezpiecznie ulokowane. Wiadomo ,że życie pisze różne scenariusze i nie przed wszystkim idzie się zabezpieczyć -dlatego powstaje ten wpis ku przestrodze i przezorności.
Zbliżają się wakacje i ludzie są bombardowani pożyczkami i kreskami na wakacje ,remonty , meble oraz inne rzeczy na ,które je nie stać .
Niestety nie wszystko jest tak piękne jak w reklamie pewnego banku z pomarańczowym logo ,które promuje Marek Kondrat ” iż jest lepiej i będzie lepiej” z pewnością jak weźmiesz kredyt na wakacje to bankowi i Markowi będzie lepiej ale czy tobie z perspektywy czasu-śmiem wątpić .
Idźmy do statystyk dotyczących upadłości konsumenckiej. Do dnia 30 czerwca 2018 r. według danych Centralnego Ośrodka Informacji Gospodarczej , opublikowano aż 3259 toczących się postępowań dotyczących upadłości konsumenckich . Tendencja pokazuje wzrost rok do roku bankructw osób fizycznych oraz licytacji ich osobistych majątków.
Zachęcam cię jednak do tego by ogłoszenie upadłości konsumenckiej potraktować jako ostateczność , oraz spróbować dogadać się z komornikiem czy windykatorem polubownie bez takiej szopki jaka jest przy upadłości konsumenckiej o czym pisałem w dwóch swoich wpisach :
Jak zabezpieczyć się przed egzekucją komorniczą i windykacją zgodnie z prawem cz.1 ?
Jak zabezpieczyć się przed egzekucją komorniczą i windykacją zgodnie z prawem cz.2 ?
Zacznijmy zatem od samej definicji upadłości konsumenckiej. Jest to ograniczenie bądź umorzenie zobowiązań osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej w przypadku zaistnienia stanu niezawinionej niewypłacalności przez tą osobę.
1.Kto może ogłosić upadłość konsumencką?
Po pierwsze musisz być osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej . Jak prowadzisz nawet działalność nierejestrowaną czy jesteś wspólnikiem w spółce to się nie załapiesz. Przedmiotowy wniosek należy złożyć w sądzie rejonowym zgodnie z ustawą prawo upadłościowe i naprawcze :
Art. 18. Pr. upadłościowe i naprawcze: Sprawy o ogłoszenie upadłości rozpoznaje sąd upadłościowy w składzie trzech sędziów zawodowych. Sądem upadłościowym jest sąd rejonowy – sąd gospodarczy.
Po drugie należy być w stanie niewypłacalności -czyli nie mieć możności pokrywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych -np: nie masz na jedzenie i buty a masz opłacić co miesiąc 2 raty z różnych pożyczek bo pobalowałeś na Bora-Bora to już spełniasz tą przesłankę:)
2.Kiedy sąd oddali wniosek o ogłoszenie upadłości?
Mamy tutaj cztery przepisy regulujące te kwestie w art 491(4) ustawy prawo upadłościowe i naprawczego na dzień 1.06.2019 choć Ministerstwo Sprawiedliwości planuje znowelizować tą kwestię to liczy się stan prawny na dziś ,który przedstawia się następująco :
1.
Sąd oddala wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli dłużnik doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa.
2.
Sąd oddala wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku:
1)
w stosunku do dłużnika prowadzono postępowanie upadłościowe według przepisów tytułu niniejszego, jeżeli postępowanie to zostało umorzone z innych przyczyn niż na wniosek dłużnika,
2)
ustalony dla dłużnika plan spłaty wierzycieli uchylono na podstawie przepisu art. 49120 uchylenie planu spłaty wierzycieli,
3)
dłużnik, mając taki obowiązek, wbrew przepisom ustawy nie zgłosił w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości,
4)
czynność prawna dłużnika została prawomocnie uznana za dokonaną z pokrzywdzeniem wierzycieli
– chyba że przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.
3.
Sąd oddala wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku w stosunku do dłużnika prowadzono postępowanie upadłościowe, w którym umorzono całość lub część jego zobowiązań, chyba że do niewypłacalności dłużnika lub zwiększenia jej stopnia doszło pomimo dochowania przez dłużnika należytej staranności lub przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.
4.
Sąd oddala wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli dane podane przez dłużnika we wniosku są niezgodne z prawdą lub niezupełne, chyba że niezgodność lub niezupełność nie są istotne lub przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.
3.Jakie długi mogą zostać umorzone?
Jeśli uzyskasz ogłoszenie upadłości konsumenckiej przez sąd to większość twoich długów -poza tymi ,które ustawa wyłącza spod umorzenia , o ile powstały przed dniem ogłoszenia upadłości zostaną umorzone.
Chodzi tu o zobowiązania wobec banków, para-banków i firm windykacyjnych np: zobowiązania,długi wobec osób prywatnych, niezapłacone podatki wobec Urzędu Skarbowego i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i inne.
Umorzenie może dotyczyć całości lub części długu, którego nie jesteśmy w stanie spłacić. Jeśli wydaje ci się , że zaciągniesz sobie długów na żonę/męża słupa , bądź na swoją osobę i później unikniesz odpowiedzialności to niestety zmartwię cię .
Twoja sytuacja majątkowa będzie prześledzona kilka lat wstecz i jeśli coś wzbudzi podejrzenie sądu z automatu twój wniosek zostanie oddalony 🙂
Jeśli dostąpisz zaszczytu upadłości konsumenckiej to po pierwsze sąd ustali listę naszych wierzycieli, a po drugie masą upadłościową naszej osoby przeznaczoną do likwidacji -czyli wszystkie składniki ,które mogą posłużyć jako spłata długów.
Oczywiście nie jest to tak ,że zostaniesz o chlebie i wodzie bez środków do życie, bo w chwili obecnej przepisy dotyczące egzekucji zapewniają ci ponad 1600 zł z wypłaty , które jest wolne od zajęcia.
Wszelkie kwoty powyżej są automatycznie zajmowane na poczet spłaty zadłużenia. Z masy upadłościowej naszego majątku wyłączone są towary pierwszej potrzeby np: czy jedzenie, ubrania , nieruchomości niezbędne do osiągnięcia przychodów itd.
W przypadku gdy z naszego majątku nie ma opcji by spłacić wszystkie długi , sąd podejmuje decyzję o ustanowieniu planu spłaty długów. Maksymalny okres spłaty długów co do zasady wynosi nie więcej niż 36 miesięcy.
Jest opcja by sąd zrezygnował z ustanowienia planu spłaty długów i anulował zobowiązania o znacznej wartości .
Zgodnie z art Art. 491(16) prawa upadłościowego i naprawczego umorzenie zobowiązań upadłego bez spłaty wierzycieli ma miejsce w następującej sytuacji :
1.
Sąd umarza zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, jeśli osobista sytuacja upadłego w oczywisty sposób wskazuje, że nie byłby on zdolny do dokonania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli.
2.
Umarzając zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli sąd obciąża Skarb Państwa tymczasowo pokrytymi kosztami postępowania.
4.Jakie zobowiązania z mocy prawa nie podlegają umorzeniu?
Wiadomym jest ,że od każdej zasady istnieją również wyjątki , bo z mocy prawa nie podlegają umorzeniu zgodnie z art 491(21) ust. 2 PrUp :
a) zobowiązania o charakterze alimentacyjnym;
b) zobowiązania ,które wynikają z rent z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci;
c) zobowiązania do zapłaty orzeczonych przez sąd kar grzywny, a także do wykonania obowiązku naprawienia szkody oraz zadośćuczynienia za doznaną krzywdę;
d) zobowiązania do zapłaty nawiązki lub świadczenia pieniężnego orzeczonych przez sąd jako środek karny lub środek związany z poddaniem sprawcy próbie;
e) zobowiązania do naprawienia szkody wynikającej z przestępstwa lub wykroczenia stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem;
f) zobowiązania, których upadły umyślnie nie ujawnił, jeżeli wierzyciel nie brał udziału w postępowaniu,
Co do zasady, upadłość konsumencka nie służy umorzeniu zobowiązań z działalności gospodarczej.
5.Wszczęcie upadłości konsumenckiej , jej ogłoszenie oraz skutki cywilno-prawne .
Po pierwsze najważniejsza kwestia ,ogłoszenie upadłości konsumenckiej powoduje „wstrzymanie” postępowania sądowego i egzekucyjne prowadzonego przeciwko konsumentowi. Postępowania te będą umarzane lub prowadzone przez syndyka.
Po drugie sąd wyznacza wyznacza sędziego-komisarza oraz syndyka. Kolejno sąd
wzywa wierzycieli upadłego do zgłaszania wierzytelności w terminie trzydziestu dni od dnia obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w Rejestrze
Cały majątek dłużnika zostanie opisany w planie podziału masy upadłościowej. Niestety to oznacza, iż nie będziesz miał możności do swobodnego rozporządzania swoim majątkiem. Syndyk podobnie jak komornik ma prawo zająć twoje wynagrodzenie, rachunki bankowe, ruchomości itd.
Kolejnym etapem jest wezwanie osób, którym przysługują prawa oraz prawa i roszczenia osobiste ciążące na nieruchomości należącej do upadłego, jeżeli nie zostały ujawnione w księdze wieczystej, do ich zgłaszania w terminie trzydziestu dni od dnia obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w Rejestrze, pod rygorem utraty prawa powoływania się na nie w postępowaniu;
Jeśli z twojego majątku nie udało się spłacić wszystkich wierzycieli, albo nie miałeś majątku pozwalającego na sporządzenie masy upadłościowej , sąd ustali plan spłaty twoich wierzycieli na okres nie przekraczający 36 miesięcy (rzadko kiedy są to 54 miesiące)-co do zasady termin ten nie ulega przedłużeniu . Jak sąd stwierdzi , że nie dasz rady nawet w ciągu tych 36 miesięcy spłacić swoich wierzycieli to umorzy spłatę zobowiązań bez ustalenia planu spłaty.
Jeśli oczywiście jesteś w stanie udowodnić , oraz przekonać sąd , że nie ma potrzeby by twój dom ,mieszkanie czy działka bądź coś drogocennego zostało zlicytowane na poczet zaspokojenia wierzycieli to oczywiście sąd może przychylić się do twojego wniosku i wstrzymać likwidację twojego majątku oraz zapytać wierzycieli, czy zgadzają się na taki układ.
Jeśli wierzyciele też na to przystaną to jesteś do przodu 🙂 i nie musisz później odkupywać swojego własnego domu czy mieszania od jakiego Janka co kupił go za 75% wartości rynkowej .
6.Wykonywanie planu spłaty wierzytelności.
Po wykonaniu przez upadłego obowiązków określonych w planie spłaty wierzycieli sąd wydaje postanowienie o stwierdzeniu wykonania planu spłaty wierzycieli i umorzeniu zobowiązań upadłego powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości i niewykonanych w wyniku wykonania planu spłaty wierzycieli. Na postanowienie przysługuje zażalenie.
Upadły zostaje oddłużony i przestaje być zobowiązanym wobec podmiotów i instytucji, u których zobowiązania zaciągnął.
Art. 491(14). Plan spłaty wierzycieli lub umorzenie zobowiązań upadłego
1.
Po wykonaniu ostatecznego planu podziału, a gdy z uwagi na brak majątku upadłego plan podziału nie został sporządzony – po zatwierdzeniu listy wierzytelności, i po wysłuchaniu upadłego, syndyka i wierzycieli, sąd ustala plan spłaty wierzycieli albo w przypadkach, o których mowa w art. 491(16) umorzenie zobowiązań upadłego bez spłaty wierzycieli, umarza zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli.
2.
Postanowienie o ustaleniu planu spłaty wierzycieli albo umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli doręcza się wierzycielom. Na postanowienie przysługuje zażalenie.
3.
Uprawomocnienie się postanowienia o ustaleniu planu spłaty wierzycieli albo umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli oznacza zakończenie postępowania.
7.Umorzenie postępowania bez oddłużenia.
Czym w ogóle jest oddłużanie? To proces umorzenia zaległych zobowiązań bankruta.
W przypadku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na pokrycie kosztów postępowania albo w masie upadłości brak jest płynnych funduszów na ich pokrycie, koszty te pokrywa tymczasowo Skarb Państwa.
Co do umorzenia postępowania upadłościowego ustawodawca wypowiedział się na jego temat w następujący sposób w art art. 491(10) pkt 2 :
Jeżeli upadły nie wskaże lub nie wyda syndykowi całego majątku, niezbędnych dokumentów lub w inny sposób nie wykonuje ciążących na nim obowiązków, sąd, z urzędu albo na wniosek syndyka lub wierzyciela, po wysłuchaniu upadłego, syndyka, a w razie potrzeby także wierzycieli, umarza postępowanie, chyba że uchybienie przez upadłego ciążącym na nim obowiązkom nie jest istotne lub przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.
Względy słuszności czy względy humanitarne to np: nieuleczalna choroba , ciężka choroba przewlekła wnioskodawcy i wtedy sąd nie umorzy tego postępowania bo godziło by to ww. zasady społeczne.
Na dziś to byłoby wszystko . Całą instytucję upadłości konsumenckiej macie opisaną w ustawie prawo upadłościowe i naprawcze od art 491(1)- 491(23) oczywiście zaznaczam , że przedstawiłem stan prawny na początek czerwca 2019 r.
Prace Sejmu RP są na końcowym etapie więc kwestią tygodni/miesięcy będzie wprowadzenie nowelizacji tych przepisów , które będą jeszcze korzystniejsze dla dłużników-lecz to już materiał na inny wpis .
Do zobaczenia przy kolejnym wpisie 🙂
